Kỹ năng nghe là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong việc học tiếng Trung, nhưng làm sao để có được phương pháp luyện nghe tiếng Trung giao tiếp hiệu quả trong năm 2019 và duy trì được xuyên suốt quá trình bạn học tập? Khi kỹ năng nghe tiếng Trung giao tiếp của bạn đạt được một cột mốc đáng kể thì nó cho phép bạn có thể thực sự giao tiếp và thực hiện các tương tác cụ thể với người Trung Quốc hoặc bất cứ môi trường nào sử dụng tiếng Trung.
1. Xác định kỹ năng nghe tiếng Trung giao tiếp đang ở cấp độ nào? 2. Một số các sai lầm khi luyện nghe tiếng Trung giao tiếp hay gặp phải 3. Phương pháp luyện nghe tiếng Trung giao tiếp cho người mới bắt đầu 4. Phương pháp luyện nghe tiếng Trung giao tiếp cho người học trung cấp 5. Phương pháp luyện nghe tiếng Trung giao tiếp cho người học cao cấp
Khi bạn nghiêm túc bước vào việc luyện nghe tiếng Trung giao tiếp, bạn cần xác định lại mình đang ở cấp độ nào. Đây là bước chuẩn bị cực kì quan trọng. Bởi vì nếu bạn không xác định rõ ràng thì việc bạn chọn lựa một phương pháp để theo học có thể sẽ không đem lại hiệu quả. Thậm chí nó còn làm cho bạn cảm thấy chán nản với tiếng Trung và không muốn học nữa.
Nếu bạn chỉ vừa đăng kí lớp học tiếng Trung cơ bản vì sự “cám dỗ” bởi thế giới văn hóa, giải trí và du lịch của Trung Quốc, Đài Loan… và chưa bao giờ đụng chạm ngôn ngữ tượng hình này thì thực sự bạn chỉ đang ở cấp độ mới bắt đầu. Nếu bạn đã trải qua việc học tiếng Trung hơn 1 năm tại một trung tâm giảng dạy tiếng Trung và có thể có một số bằng cấp năng lực tiếng Trung nhất định như HSK3 hoặc HSK4 thì bạn đang nằm ở cấp độ Trung cấp. Và nếu bạn đang đi làm cho các công ty nước ngoài sử dụng tiếng Trung như Singapore, Trung Quốc… và đã có HSK5 hoặc HSK6 thì được xem là cao cấp.
Theo đó, khi bạn đang ở ngưỡng cửa mới bắt đầu thì không thể áp dụng phương pháp luyện nghe tiếng Trung giao tiếp của người đang ở cấp độ cao cấp và ngược lại.
“Hãy xác định bạn đang ở đâu để chọn phương pháp luyện nghe tiếng Trung giao tiếp hiệu quả nhất”
Khi học một ngoại ngữ, không ai trong chúng ta là không mắc phải các sai lầm trong tất cả các kỹ năng nghe, nói, đọc và viết. Trong việc luyện nghe tiếng Trung cũng vậy, nhiều bạn chắc chắn sẽ mắc một số sai lầm như sau:
Phát âm không chuẩn là một trong những lý do khiến việc luyện nghe tiếng Trung của bạn không đạt hiệu quả như mong muốn. Khi bạn trò chuyện với người khác bằng tiếng Trung, họ sẽ ngay lập tức để ý về cách phát âm của bạn, và chỉ sau một vài câu từ đơn giản thì họ có thể kết thúc ngay cuộc nói chuyện. Bởi vì dù có nói thêm nữa thì họ nghĩ rằng bạn cũng sẽ không hiểu họ nói gì.
Đây là sai lầm mà mỗi từ vựng hoặc câu nói tiếng Trung bạn gặp được trong lúc học nghe, bạn chỉ lặp lại nó rất ít lần trong cuộc sống hàng ngày hoặc trong công việc. Không lặp lại nó thường xuyên thì bạn sẽ dần quên nó theo thời gian. Theo một kết quả nghiên cứu, mỗi người chỉ có thể nhớ mỗi từ vựng hay câu nói nào đó khi phải ghi nhớ và lặp lại ít nhất là 30 lần Khi bạn chỉ nghe và lặp lại chỉ vài lần và không thường xuyên, bạn sẽ chẳng bao giờ nghe được khi ai đó đọc nó.
Cùng vốn từ vựng ít ỏi, bạn tưởng chừng như đã có khả năng tiếp thu thêm bằng cách luyện nghe thụ động. Tuy nhiên, với những từ được phát ra từ các thiết bị phát thanh, bạn sẽ hoàn toàn không hiểu, không có khái niệm về từ mình nghe được. Thậm chí từ đó được phát đi phát lại hàng chục lần.
Với một số bạn khá hơn, có thể đoán được nghĩa cơ bản của một câu trong đoạn văn được phát ra. Nhưng với nhiều câu liên tục được phát ra, thì bạn sẽ không theo kịp được một cách tự nhiên như người bản ngữ.
Và như vậy, chắc chắn bạn sẽ phải mất thêm nhiều thời gian để tìm kiếm phương pháp luyện nghe tiếng Trung giao tiếp khác để mang lại hiệu quả.
Nghe hiểu được các đoạn hội thoại tiếng Trung đơn giản trong cuộc sống hàng ngày. Ở giai đoạn mới bắt đầu, người học thường sẽ biết một phạm vi từ vựng và câu hạn chế. Do đó, để tránh nhầm lẫn gây ra bởi có quá nhiều từ thừa và cấu trúc câu phức tạp, mình đề nghị bạn tập trung chủ yếu vào việc hiểu các từ và cụm từ đơn giản đã học.
Luyện nghe qua audio đặc biệt hữu ích trong việc cân bằng khả năng giữa đọc và nghe. Khi học từ mới, người mới bắt đầu thường bắt đầu bằng việc đọc, trong khi phần nghe có thể bị bỏ qua. Vì vậy, mình khuyên bạn nên luyện kỹ năng nghe tiếng Trung phổ thông bằng các loại tài liệu có audio.
Bạn có thể bắt đầu với việc nghe audio của văn bản một lần, sau đó đọc nó để học các từ mới. Nghe toàn bộ audio một lần nữa mà không đọc văn bản. Lần này hãy cố gắng hiểu ngữ cảnh của câu để đảm bảo tất cả được thông suốt. Lặp lại phương pháp chỉ áp dụng cho người mới bắt đầu này bất cứ khi nào có văn bản mới xuất hiện, và theo thời gian, kỹ năng nghe tiếng Trung phổ thông của bạn chắc chắn sẽ được cải thiện.
Hãy thử phương pháp luyện nghe tiếng Trung giao tiếp với các ứng dụng
Ngoài sách giáo khoa có audio, bạn cũng có thể thực hiện việc luyện nghe tiếng Trung giao tiếp với các tài liệu khác phù hợp với trình độ học tập của bạn. Ví dụ: trong ứng dụng LingQ, tất cả các văn bản của chúng đều được kèm theo âm thanh được ghi mà bạn có thể thêm vào danh sách phát của mình.
Ngoài ra, một bản dịch tiếng Anh cũng được cung cấp. Hoặc trong ứng dụng Edugora, hầu hết các khóa học tiếng Trung được thực hiện cho người mới bắt đầu, trong đó người dùng được dạy từng câu. Vì tất cả các khóa học đều đi kèm với một đoạn video ngắn, nó cho phép bạn xem và nghe bao nhiêu lần tùy thích.
Để tăng cường hơn nữa kỹ năng nghe tiếng Trung của bạn thì phương pháp thực hành thường xuyên là điều cần thiết. Khi mới bắt đầu, việc có thể thực hành nội dung bạn đã học sẽ xây dựng một cơ sở mạnh mẽ hơn để cải thiện khả năng nghe của bạn. Do đó, mình khuyên bạn nên tìm một người thật sự giỏi tiếng Trung giao tiếp hiểu rõ trình độ của bạn và cùng nhau, bạn có thể tiến hành các cuộc trò chuyện thực hành.
Đó có thể là một người bạn, gia sư của bạn hoặc một đối tác trao đổi ngôn ngữ. Khi mới bắt đầu, có thể là những câu Hỏi & Đáp đơn giản, trong đó người kia sẽ hỏi những câu hỏi đơn giản và bạn trả lời tương ứng. Đây có thể là một bài tập thú vị và hấp dẫn, đồng thời mang đến cho bạn cảm giác đưa kiến thức tiếng Trung của mình vào các cuộc đàm thoại giao tiếp thực tế.
Tại thời điểm này, bạn có thể muốn thoát khỏi việc chăm chú hoàn toàn vào các văn bản? Một ý tưởng tốt để học hỏi; từ những thứ gần gũi với cuộc sống hàng ngày. Tại sao bạn không thử xem các chương trình, phim hoặc video clip của Trung Quốc; với sự trợ giúp của phụ đề?
Mình khuyên bạn trước tiên nên xem video đầy đủ một lần hoặc hai lần. Để hiểu toàn bộ câu chuyện; sau đó chọn những phần bạn đặc biệt thích nhất và xem lại. Nhưng lần này không xem phụ đề. Phương pháp luyện nghe tiếng Trung như thế này sẽ không chỉ trau dồi kỹ năng nghe của bạn; mà bạn còn có thể học một số từ và cụm từ mới.
Để tìm kiếm video có phụ đề, hãy thử qua với kênh truyền hình phim truyện Viki. Nơi cung cấp các bộ phim truyền hình và phim Trung Quốc miễn phí. Đặc biệt có cả phụ đề tiếng Trung và tiếng Anh. Một kênh khác là CNTV cũng có thể là một nền tảng tốt để giúp bạn luyện nghe tiếng Trung hiệu quả. Các video được quay chủ yếu cho mục đích giáo dục. Nhưng chúng cho thấy các tình huống thực tế; và có phụ đề tiếng Anh nếu bạn thích thay đổi.
Ngoài các chương trình và video tiếng Trung online; tại sao bạn không tự tin thử các tình huống giao tiếp trong thực tế hàng ngày? Tại thời điểm này, bạn đã có thể thoải mái xử lý một số cách nói tiếng Trung đơn giản. Chẳng hạn như trong nhà hàng hoặc cửa hàng. Nếu bạn không sống ở Trung Quốc; hãy tìm hiểu xem có khu phố người Hoa như quận 5. Nơi hầu hết mọi người sẽ sử dụng tiếng Trung để giao tiếp. Tiếp xúc với mọi người trong môi trường nói tiếng Trung Quốc là một cách rất trực tiếp; và hiệu quả để luyện nghe tiếng Trung giao tiếp hiệu quả tốt nhất.
Để làm như vậy, mình khuyên bạn nên đắm mình trong một môi trường nói tiếng Trung; hoàn chỉnh trong một khoảng thời gian nhất định. Chuyển đến Trung Quốc là một lựa chọn tốt; và chuyến đi có thể kéo dài từ vài tuần đến thậm chí nhiều năm nếu có thể.
Đắm chìm hoàn toàn ở Trung Quốc có nghĩa là bạn thụ động nghe tiếng Trung Quốc được nói hàng ngày, nơi bạn tiếp xúc với tất cả các tình huống, từ mua đồ tạp hóa, thuê căn hộ, tìm kiếm việc làm. Trong khi đó, bạn được tiếp xúc với người bản ngữ, những người thậm chí có thể trở thành bạn mới. Với phương pháp này, bạn sẽ có được vô số cơ hội để thực hành luyện nghe tiếng Trung Quốc phổ thông.
Nghe thường là một kỹ năng bị bỏ qua khi học một ngôn ngữ. Một người học cuối cùng có thể tập trung quá nhiều vào việc đọc văn bản và nói ngôn ngữ. Nhưng anh ta quên rằng việc nghe cũng có thể nâng cao kỹ năng ngôn ngữ tổng thể của anh ấy.
“Khi bạn nói chuyện là bạn chỉ đang lặp lại những gì bạn đã biết. Nhưng nếu bạn lắng nghe, bạn có thể học được điều gì đó mới.”
Thật như vậy với việc học ngoại ngữ tiếng Trung; thực hành luyện nghe tiếng Trung giao tiếp thực sự quan trọng! Nếu bạn lắng nghe, bạn chắc chắn sẽ học được những điều mới; và kỹ năng ngôn ngữ của bạn sẽ cải thiện nhanh hơn nhiều.